Nostalgiczne tytuły

Powered by Spearhead Software Labs Joomla Facebook Like Button

PSZCZÓŁKA MAJA
większość tekstu opracowano na podstawie art. Małgorzaty Pilewskiej
"Tę pszczółkę, którą tu widzicie, wymyślił nazista" (Fakt historia)


maja 1

"Tę pszczółkę, którą tu widzicie zowią Mają, wszyscy Maję znają i kochają..." to słowa refrenu do piosenki, które chyba wszyscy bardzo dobrze znają. Niepozorna Pszczółka Maja pojawiła się w świątecznej Wieczorynce 26 grudnia 1979r. podbijając serca dzieci. Jednak zanim opowiemy jaki wpływ wywarł na nas ten mały szkrab warto przyjrzeć się historii Mai.

maja 2 maja 3

Nie wszyscy zdają sobie sprawę iż bohaterka książki Waldemara Bonelsa miała skłonności rasistowskie i nie stroniła od przemocy.
"Osy to banda bezużytecznych wałkoni pozbawionych ojczyzny i wiary" - wścieka się Maja, gdy okazuje się, że jej starszy przyjaciel, pasikonik Filip, nie dostrzega różnicy między osami a pracowitymi mieszkankami ula. A kiedy mucha nazwya Maję "głupkiem", obrażona grozi, ze z pomocą żądła nauczy owada "szacunku dla pszczół".
Wypuszczając na rynek serial o przygodach Mai w drugiej połowie lat 70-tych telewizja ZDF musiała oczyścić przygody pszczółki z niepoprawnych treści, dodać akcenty humorystyczne, dopisać postać leniwego i łakomego trutnia Gucia oraz myszy Aleksandra, rozbudować postać pasikonika Filipa.
Cała animacja powstała w Kraju Kwitnącej Wiśni, gdzie po skończonej robocie właśnie tam po raz pierwszy wyemitowano pierwszy sezon składający się z 52 odcinków. Następnie serial ten trafił do telewizji na całym świecie.
Warto też wspomnieć o muzyce, która diametralnie się różni pomiędzy wersją japońską a europejską. Począwszy od czołówki ... którą u nas wykonywał Karel Gott i to od razu przygotował piosenkę po słowacki oraz równolegle po niemiecku, czyli kraju w którym był znany i lubiany. Polską wersję piosenki przygotował Zbigniew Wodecki, któremu jej wykonanie przyniosło mu niebywały sukces a jednocześnie i przekleństwo bo gdzie się nie pojawiał musiał tą piosenkę zaśpiewać. Np. w kabarecie, prowadzonym przez Laskowika i Smolenia "Z tyłu sklepu warzywniczego" w 1980 roku. Przypomnijmy sobie jak to wyglądało...

A skoro jesteśmy już przy piosenkach to też warto wspomnieć o muzyce. Muzykę do Pszczółki Mai napisał Czech mieszkający nad Renem - Karel Svoboda. Napisał ją naprawdę z pasją. Jego muzyka wykonana w tym serialu to doskonały przykład, jak napisać tematy przyjazne młodszemu odbiorcy, ale dalekie od banału. Są tutaj i liryczne momenty, zdominowane przez fortepian i słodką sekcję smyczkową, i żywe, skoczne tematy eksponujące m.in. syntezator Mooga. To barwna i spójna całość, spowita w nostalgicznej mgle - niegdyś słyszana jedynie na dalekim planie, schowana za dialogami i efektami dźwiękowymi. Przypomnijmy sobie niektóre motywy ...

- Karel Svoboda "Złota rzeka"

- Karel Svoboda "Kwiecista łąka"

- Karel Svoboda "Pamiętamy..."

- Karel Svoboda "Koncert cykad"

To były tylko próbki. Zainteresowanych odsyłam do allegro albo do sklepów po zakup płyty, która jest ścieżką dźwiękową do tego serialu. Znajdują się tam 24 utwory w tym kilka piosenek śpiewanych po polsku przeniesionych z płyty o pszczółce Mai wydanej w 1981 roku przez Tonpress. Jednak głównie są tam utwory muzyczne skomponowane przez Karela Svobodę. Warto ją mieć w swojej kolekcji i dać się ponieść nostalgicznemu uniesieniu słuchając tych utworów. Tym bardziej, że tych płyt nie jest dużo na rynku. Warto się pospieszyć.

maja zlotowska

Zwykło się też mówić iż Pszczółka Maja była naszą rodzimą kreskówką. To zaleta wspaniałego dubbingu w którym wzięła udział plejada wspaniałych gwiazd. Swoje głosy użyczyli m.in. Ewa Złotowska, Jan Kociniak, Andrzej Gawroński, Aleksander Talar, Teresa Lipowska, Wiesław Machowski, Wiesław Drzewicz. Nie było łatwo nagrywać polską wersję bowiem nagrywano wtedy dość starą techniką a w scenach zbiorowych na nagrania przychodziło kilka osób, które stały przy pulpicie po to by w odpowiednim momencie wypowiedzieć swoje zdanie. Nie było to łatwe bo w przypadku pomyłki trzeba było daną scenę powtarzać jeszcze raz.
Ewa Złotowska, która użyczyła swego głosu tytułowej bohaterce tak wspomina nagrania.
Nasza polska Maja była najwdzęczniejsza. Słyszałam obce nagrania i nie podobałą mi się ani francuska, ani niemiecka wersja. Pszczółka miówiłą tam grubym głosem, brakowało jej dziarskości oraz dziecięcej afektacji, które starałam się jej nadać.
Wpadek przy nagraniacha było bardzo dużo. Zdarzały się też zabawne sytiacje. Z nieżyjącym już Jasiem Kociniakiem, czyli Guciem, zrobiliśmy kiedyś taki numer, że kiedy pani reżyser skupiła się na pilnowaniu synchronizacji głosów podczas nagrania, zaczęliśmy pleść kompletne bzdury, niemające nic wspólnego z tym, co byłonapisane. Dopiero po dłuższym czasie pani reżyser zrefletkowała się, że coś jest nie tak: "Zaraz! Chwileczkę! Ale co wy gracie?!" - zapytała. A my niewinną kreskówkę dla dzieci przerobiliśmy na serial dla dorosłych. Trochę poświntuszyliśmy, to było lekko rezerotyzowane, ale wszyscy w studiu się dobrze bawili.

Pierwszy raz "Pszczółkę Maję" mogliśmy zobaczyć w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia 1979 roku. Było to potężne wyzwanie dla ówczesnej telewizji bowiem każdy odcinek kosztował budżet tysiąc dolarów. Z tej racji odpadli m.in. nasi południowi przyjaciele (Czechosłowacja), którzy dopiero wtedy kiedy Niemcy obniżyli cenę o połową i to po pięciu latach, wyemitowali u siebie przygody Mai. Był odcinek premierowy i nie było niestety odwrotu. Już od nowego roku, tydzień w tydzień o godzinie 19-tej pustoszały ulice. Śpiewający tytułową piosenkę - Zbigniew Wodecki stał się jednym z najpopularniejszych wokalistów w Polsce zaś Maja stała się idolką dzieci a ponieważ prawa autorskie były wtedy mało przestrzegane najbardziej na tym skorzystał przemysł zabawkarski. Pierścionki z okrągłym oczkiem, "telewizorki" ze slajdami, w których pod światło można było oglądać historię, piórniki, koszulki, długopisy, opakowania słodyczy. Słowem - istny raj.

maja figurki

W 2007 roku podjęto ponownie reaktywację małej pszczółki ale tym razem pod kątem muzyczny. Nakładem Universal Polska powstała płyta "Pszczółka Maja - przeboje dla dzieci" na której to Ewa Złotowska śpiewa cienkim, pszczółkowym głosikiem popularne melodie (np. "Kółko graniaste"). Wszystko zaaranżowane na modłę disco polo. Zapowiedzią do tej płyty była piosenka "Co się stało z pszczółką Mają".

W roku 2009 motyw pszczółki Mai pojawił się także u znanego satyryka, Szymona Majewskiego, który zakpił sobie ze słów posła Zawiszy, który zastanawiał się czy ma zamiast Leszka Balcerowicza wezwać pszczółkę Maję. Bardzo śmieszna odpowiedź padła wówczas ze strony dzielnej pszczółki.


maja dawniej i dzis

W 2012 roku, pojawiła się kolejna wersja przygód Pszczółki Mai, tym razem opracowana w języku angielskim oraz wykonana techniką trójwymiarową CGI, która raczej skierowana była do naszych milusińskich. Chociaż ona z tego co wiem podobała się współczesnym dzieciom to mi jakoś do gustu nie przypadła. Jednak wersja z 1979 roku jest mi bliższa. Cóż ... nostalgia :)