KWANT

Kwant to energia. Energia to życie. Kwant to program o życiu na naszej planecie i w przestrzeni kosmicznej. Kwant to program o procesach i zjawiskach występujących na Ziemi i w kosmosie. To program o nowych i dużych problemach naszej ziemskiej cywilizacji. (słowa pochodzące z czołówki programu Kwant)

Kto jeszcze pamięta czołówkę Kwantu? Okraszona słynnym utworem Jean Michel Jarre'a, Equinoxe 5 oraz przedstawiająca różne zjawiska na ziemi i w kosmosie. Tak rozpoczynał się program popularnonaukowy, którego autorem był Roman Kanciruk oraz grupa nastolatków współpracujących ze sobą w zakresie wymiany materiałów.

Program ten rozpoczął swoją emisję w Telewizji Polskiej 8 września 1986 roku. Pora dobra bo to początek szkoły a odpowiednie podejście do tematu pozwalało prowadzącemu zjednać sympatię oraz zainteresowanie materiałami popularnonaukowymi wśród młodzieży. Doszło do tego że niektórzy zaczęli porównywać "Kwant" z kultową "Sondą" poprzez analogię i momentami zbliżoną tematykę.

Materiały do programu były opracowywane wyłącznie przez prowadzącego, prawie bowiem czasem prosił znajomych kolegów redaktorów o zrobienie konkretnych zdjęć. Sam natomiast studiował pisma popularnonaukowe takie jak: "Wiedza i życie", "Problemy", "Młody Technik", "American Scientist" czy angielsko-amerykański "New Scientist", z których czerpał nie tylko wiedzę ale także korzystał z kolorowych zdjęć.

Za program Kwant Roman Kanciruk otrzymał liczącą się Nagrodę im. Brunona Winawera, przyznawaną za wybitne osiągnięcia w popularyzacji nauki i wiedzy w różnych formach.

Program ten miał kilka mniejszych bloków z których każdy omawiał różne osiągnięcia naukowo-techniczne, ciekawostki przyrodnicze i inne. Każde zagadnięcie było prezentowane przez największe sławy naukowe w danej dziedzinie. I co najważniejsze nie zdażyło się by żaden z zaproszony gości odmówił udziału w programie. A byli to takie sławy jak: Zbigniew Religa, geofizyk Michał Szulczewski, specjalista od tektoniki i trzęsień ziemi - Sławomir Gibowicz czy znawca ludzkiego mózgu - profesor Żernicki. Natomiast sam program gościł we wszystkich polskich obserwatoriach astronomicznych a także w Konstantynowie i Psarach.

W programie można było obejrzeć m.in. następujące cykle:
- "Tajemnice znad Nilu" - skupiał się na rozwiązywaniu zagadek i tajemnic starożytnego świata m.in. nad sposobami budowania piramid czy zasadami organizacji społeczeństw starożytnych państw. Cykl ten prowadził doktor Andrzej Niwiński
- "Bliskie spotkania z cywilizacją" w którym to prowadzący wraz z telewidzami zastanawiał się nad osiągnięciami cywilizacyjnymi i tym które mogą zaszkodzić a które stanowią autentyczny krok do przodu w rozwoju ludzkości.

Oglądając Kwant warto było też zwrócić na autorskiej komentarze przygotowane wyłącznie dla tego programu przez jednego z najwybitniejszych specjalistów, zajmujących się problematyką czarnych dziur, astrofizyką a mianowicie profesora Marka Demiańskiego. Tych tematów przygotowanych przez profesora było dziesięć a fascynujący sposób w jaki Pan Demiański przedstawiał te trudne zagadnienia zapewne przykuwał jeszcze więcej osób przed ekranych szklanych telewizorów.

Kwant to nie tylko rozmowy o nauce i technice. To także kino, które oferowało najrozmaitsze filmy. Był taki serial "Świat w którym żyjemy", który na potrzeby emisji miał zmieniony nieco komentarz bowiem wyprodukowany w latach 60-tych pokazywał tematy, które mocno się zaktualizowały.
Także emisja serialu animowanego "Ordy" sprawiała nieco problemy bowiem główna bohaterka - duszek Ordy - tłumaczyła zjawiska zachodzące na Ziemi i we wszechświecie na poziomie percepcji 9-letnich dzieci a program "Kwant" był skierowany do nieco starszego widza, w wieku 12-14 lat i do ich poziomu trzeba było zmienić nieco komentarz, wykorzystując zabawną, animowaną iloustrację przedstawianych problemów.

Początkowo program ten trwał około 40-50 minut jednak w późniejszym czasie skrócono czas emisji do 20 minut. Kwant zniknął ostatecznie z anteny telewizorów jesienią 1997 roku.

Materiał opracowano na podstawie: opracowano na podstawie: materiałów z sieci oraz wywiadu z Panem Romanem Kancirukiem na potrzeby czasopisma Ekran.