TIK-TAK
tekst powstał z pomocą Andrzeja Marka Grabowskiego i Krzysztofa Marca

Która godzina? - pyta rodzina -
jak kraj jest wielki wszerz i wzdłuż,
wszyscy gotowi? Można zaczynać?
Zatem otwieram nasz program już!

Tik-Tak był jednym z programów o charakterze dydaktyczno-rozrywkowym skierowanym do dziecięcej widowni.
Jego premiera odbyła się w 1981 roku w czasie stanu wojennego. Najpierw, z powodu bojkotu Telewizji przez aktorów, program miał charakter teatrzyku kukiełkowego. Po zniesieniu stanu wojennego, w roku 1983 redakcja postanowiła wprowadzić w Tik-Taku zmiany. Do współpracy zaproszono nowego dziennikarza – Andrzeja Marka Grabowskiego, który razem z dawnymi autorkami: Ewą Chotomską (córką znanej pisarki Wandy Chotomskiej) oraz Wandą Jackowską miał za zadanie przygotować nową formułę programu.

Od lewej: Marek Wysocki, Zbigniew Grusznic, Zając Poziomka, Andrzej Marek Grabowski

Udało się! Zaprezentowana koncepcja zyskała akceptację  Dyrekcji programów dla dzieci i młodzieży. Trójka autorów rozpoczęła pracę nad pierwszymi odcinkami. Tytułową postać Pana Tik Taka miał zagrać nowy nabytek redakcji, wspomniany wcześniej Andrzej Marek Grabowski, który po raz pierwszy wystąpił na wizji kilka tygodni wcześniej prowadząc letnie teleferie pt. „Towarzystwo trzepakowe”. Na planie Tik Taka mieli towarzyszyć mu dwaj młodzi aktorzy: Marek Wysocki i Zbigniew Grusznic.

Tekst rozpoczynającej program piosenki napisała Ewa Chotomska, a muzykę do niej skomponował Krzysztof Marzec. To również on zaśpiewał „Ja jestem Pan Tik-Tak”. Warto dodać, że akompaniował mu rockowy zespół ZOO, którego Marzec był gitarzystą. Zdjęcia do teledysku powstały niedaleko siedziby Telewizji, przy ulicy Bukietowej, w przedszkolu, które później przez dłuższy czas pełniło funkcję dyżurnego miejsca realizacji felietonów.

Początkowo w „Tik-Taku” występowały dzieci z tzw. "łapanki", synowie i córki znajomych lub pracowników Telewizji,  jednak praca z nimi była dość trudna. Ciężko było skupić się na nagraniu programu, kiedy kilkuletni aktor rozgląda się albo kładzie na elementach scenografii bo zaczyna się nudzić.

Andrzej Grabowski wpadł na pomysł, żeby dla potrzeb „Tik-Taka” stworzyć dziecięcy zespół. Najmłodsi artyści mieli brać udział w nagraniach, odgrywać scenki, pomagać prowadzącym oraz śpiewać i tańczyć. Do zespołu zaproszono laureatów festiwalu piosenki zorganizowanego w Domu Kultury przy ulicy Łowickiej.
„Pierwszą nazwą zespołu były "Doremifasolki" – wspomina Grabowski – „ale nazwa wydawała mi się zbyt długa, więc skróciłem ją i tak powstały "Fasolki".

Ja jestem Pan Tik-Tak,
a to mój mały świat

Emisja Tik-Taka przypadała w najlepszym czasie antenowym czyli w popołudniowej ramówce (między godziną 16-tą a 17-tą). Program miał walory edukacyjne, prowadzący starali się przybliżyć widzom różne problemy i zagadnienia. Oprócz tego zespół "Fasolki" zachęcał najmłodszych do tańczenia i śpiewania. Nie było to zbyt trudne, bowiem każda z piosenek natychmiast stawała się przebojem. Niektóre z nich zachęcały dzieci do wykonywania nielubianych przez nie czynności. I tak np. piosenka "Mydło lubi zabawę" (w wykonaniu sióstr Olszewskich oraz dwóch chłopców) zachęcała do częstszego dbania o higienę, „Myj zęby”(wykonywana przez Karolinę Bernacką) namawiała do mycia zębów. Fasolki wylansowały także inne szlagiery, jak: "Kocur bury", "Domowa piosenka” („Każdy ma jakiegoś bzika”), śpiewane przez Jarosława Bułkę, "Kapelusz Uśmiechmistrza", w wykonaniu Roberta Gołaszewskiego, "Ropucha Kłamczucha" nagrana przez Agnieszkę Kalinowską (obecnie Sobola), czy „Witaminki dla chłopczyka i dziewczynki”.  

Wiosną 1984 roku, na rynku pojawia się pierwsza mała winylowa płyta wydana przez wytwórnię Tonpress, zawierająca niektóre z tych utworów. Do 2020 roku Fasolki nagrają ponad trzydzieści płyt!

Od lewej: Stefan Pułtorak, Andrzej Marek Grabowski, Ewa Chotomska

Razem z prowadzącym Tik-Taka występowały teatralne lalki. Jedną z nich był słynny Zając Poziomka (animowany przez Stefana Pułtoraka), pojawiający się od czasu do czasu w studiu i opowiadający o swoich przygodach na łonie natury. W leśnych wędrówkach towarzyszyła Poziomce jego despotyczna narzeczona, Rozamunda, która jednak do studia nigdy nie zaglądała.

Zając Poziomka i Rozamunda byli także bohaterami wydanej na longplayu przez Polskie Nagrania bajki muzycznej „Zając Poziomka wśród piratów”, gdzie poza Stefanem Pułtorakiem wystąpili tak wybitni aktorzy jak: Jan Kobuszewski, Wiesław Michnikowski, Mieczysław Czechowicz, Marian Kociniak, Paweł Wawrzecki i Wiktor Zborowski. Rolę Rozamundy kreowała Maria Winiarska, Sroczką była jej siostra - Barbara. Autorem słuchowiska był Andrzej Marek Grabowski, muzyki - Krzysztof Marzec, reżyserował je Wiktor Zborowski.

Częstym gościem Tik –Taka była również specjalistka od higieny, wiewiórka Kasia (w tej roli Teresa Olenderczyk), zajmująca się przede wszystkim czystością zębów (tutaj ukłon w stronę ogromnego Ząbka Frania walczącego z dwiema groźnymi bakteriami - Hermenegildą i Zenobią). Warto przytoczyć fragment listu, który przysłała do redakcji oburzona nazwaniem jej imieniem bakterii, pracownica Sanepidu, pani Hermenegilda. Biedna kobieta skarżyła się, że podczas licznych kontroli, które przeprowadza w stołówkach, zdarza jej się usłyszeć złośliwe słowa kucharek „O, znowu mi Hermenegilda na zębie usiadła!”.  

Tak tak tak, to ja - Tik Tak
a to mój mały świat

We wrześniu 1984 roku pojawiła się kolejna postać, której obecność miała jeszcze bardziej uatrakcyjnić program. Andrzej Grabowski stwierdził, że brakuje w Tik-Taku aktorki. Potrzebował kogoś, kto mógłby żelazną kobiecą ręką ogarnąć całe "rozbrykane towarzystwo". Zaprosił więc Ewę Chotomską, nadając jej pseudonim Ciotka Klotka. Pani Ewa - jak sama wspomniała - swoją postacią przypominała słynną nianię - Mary Poppins, która była nieco szalona ale zarazem konkretna i zasadnicza. Stałymi rekwizytami Ciotki Klotki została parasolka, kapelusz oraz ogromne, przeciwsłoneczne okulary.

„Ciociu, Ciociu, nie bądź taka, wracaj zaraz do Tik-Taka” – śpiewały piosenkę Doroty Gellner i Adama Skorupki, należące do Fasolek charakterystyczne bliźniaczki, Ania i Kasia Kozłowskie.

Tik-Tak był nagrywany w tempie - jeden odcinek tygodniowo. Praca na planie nie była łatwa i niosła ze sobą wiele wyzwań, o czym opowiadał w jednym z wywiadów Andrzej Grabowski:
 „Nagranie każdej sceny trzeba było wiele razy powtarzać. A to jakieś dziecko wpadło na inne, a to któremuś zachciało się siusiu, czasami zepsuła się kamera, albo aktor zapomniał tekstu. Poza tym studio absolutnie nie było przystosowane do pracy z lalkami. O ile u Jima Hensona aktorzy swobodnie nosili lalki nad sobą, o tyle my musieliśmy chować lalkarzy za szafkami, biurkami czy kwiatami i co chwila trzeba było przerywać nagranie, bo któremuś wystawała głowa albo ręka".
W studiu, nad każdym odcinkiem przez kilka godzin pracował sztab ludzi. Najczęściej w tamtym czasie  reżyserami Tik-Taka byli, późniejsza senator Barbara Borys-Damięcka lub Andrzej Dźwierżyński. W tamtych czasach program w studiu był od razu montowany. Grano na tak zwany „znacznik”, łączono wszystkie elementy „Tik-Taka” i redaktor wychodził z nagrania z gotowym do emisji odcinkiem.  

Tak, tak, tak, to ja Tik-Tak,
a to mój mały świat.

Od lewej: Andrzej Marek Grabowski, Krzysztof Marzec, Ewa Chotomska, Zbigniew Grusznic, Marek Wysocki

Rok 1986 przyniósł kolejne zmiany w programie. Z Tik-Taka odchodzi scenarzysta i prowadzący czyli Andrzej Marek Grabowski. Jego pomysł na nowy program dla dzieci - "Wyprawy Profesora Ciekawskiego" dostaje zielone światło i autor zmuszony jest do opuszczenia tik-takowego show. Początkowo starał się występować w obydwu swoich przedsięwzięciach ale nawał pracy zmusił go do ostatecznego rozstania się z Tik-Takiem. Nowym prowadzącym - i nowym Panem Tik-Takiem, został Krzysztof Marzec, dla którego praca w telewizji nie była nowością, prowadził bowiem kącik teledysków i wywiadów z gwiazdami w Studiu Lato jako Skaut Klips. Marcowi popularność i rozpoznawalność bardzo przeszkadzały, w związku z czym scenografka od kostiumów, Joanna Olech, pomogła mu się nieco ukryć za okularami bez szkiełek i wielkimi czarnymi wąsami w kształcie wskazówek zegara. Sprawiały one prowadzącemu kłopot, bowiem - jak twierdził - mając je tuż nad ustami z trudem wymawiał niektóre głoski. Dopiero po jakimś czasie zrezygnował ze sztucznych wąsów prezentując już swoje własne. Dziś okulary i wąsy Krzysia uznawane są za „kultowe”. Razem z Krzysiem Tik-Takiem w studiu pojawiali różni aktorzy urozmaicający program wierszami i wspólnymi scenkami. Była Czarownica, szalony malarz - Pędzlak i wielu innych. Przy tworzeniu scenariuszy odcinków plastycznych pracowała wraz ze swym mężem - Jackiem,  Anna Urbańska. Wtedy były odcinki z bajkami o trzech zakończeniach do wyboru, na które głosowali widzowie a Marzec grał kilka postaci naraz, bywało, że  Babcię, Wilka  i Myśliwego.

Były też odcinki muzyczne w których brali udział znani artyści i zespoły dziecięce, m. in. Lady Pank, Arfik, Radiowe Nutki i sporo innych. Raz w miesiącu był Tik - Tak wyjazdowy, kręcony w różnych rejonach Polski a także zdarzyło się wyjechać za granicę - do Niemiec i Czech.

Na perkusji Andrzej Marek Grabowski, gitara lewa Krzysztof Tyniec, gitara prawa Krzysztof Marzec

W połowie lat 90-tych wskutek pewnych perturbacji redakcyjnych Ewa Chotomska przestaje pokazywać się na wizji (oprócz programów wyjazdowych), zajmując się jedynie pisaniem scenariuszy. W programie pozostaje Krzysztof Marzec, któremu pomagają – jakże by inaczej – Fasolki. Jest to już kolejne pokolenie uzdolnionych dzieci pracujących w tym zespole.

Pod koniec lat dziewięćdziesiątych kierownictwo Telewizji postanowiło przenieść większość programów dla najmłodszych do porannego pasma, a inne zlikwidować. "Śmialiśmy się, że robimy programy dla chorych dzieci" - mówi Grabowski - "Bo zdrowe przecież o tej porze są w szkole".

Ostatni odcinek Tik-Taka został wyemitowany 14 czerwca 1999 roku.